Wat is gaslighten?
De term 'gaslighten' wordt steeds vaker gebruikt, vooral in gesprekken over relaties, werk en sociale situaties. Maar wat betekent het eigenlijk om iemand te gaslighten? Het woord komt oorspronkelijk uit de film 'Gaslight' uit de jaren 40, waarin een man zijn vrouw langzaam gek probeert te maken door haar realiteit te manipuleren. Tegenwoordig verwijst het naar een vorm van psychologische manipulatie waarbij iemand je doet twijfelen aan je eigen waarnemingen, herinneringen of gevoelens.
Hoe herken je gaslighten?
Gaslighten is een subtiele vorm van emotionele manipulatie. Het gebeurt vaak geleidelijk, waardoor je het niet meteen doorhebt. Je voelt je onzeker, twijfelt aan jezelf en je vertrouwt steeds minder op je eigen oordeel. Iemand die gaslight, zal vaak kleine leugens vertellen, ontkennen dat bepaalde dingen zijn gebeurd of jouw emotionele reacties overdreven noemen. Bijvoorbeeld door te zeggen: 'Dat is nooit gebeurd,' of 'Je overdrijft.' Hierdoor raak je in de war en ga je aan jezelf twijfelen.
Voorbeelden uit het dagelijks leven
Gaslighting kan in verschillende situaties voorkomen. In een relatie kan een partner structureel jouw gevoelens negeren of doen alsof dingen die jij hebt meegemaakt niet echt zijn gebeurd. Op de werkvloer kan het zijn dat een collega je informatie achterhoudt en je vervolgens de schuld geeft dat je je werk niet goed doet. Zelfs in vriendschappen of familierelaties kan gaslighten voorkomen wanneer iemand jouw herinneringen constant in twijfel trekt of minimaliseert.
Wat zijn de gevolgen?
Langdurig slachtoffer zijn van gaslighting kan ernstige psychische gevolgen hebben. Je kunt last krijgen van angstgevoelens, depressie, gebrek aan zelfvertrouwen en zelfs een gevoel van vervreemding van jezelf. Omdat je steeds minder op je eigen oordeel vertrouwt, wordt het moeilijker om beslissingen te nemen of grenzen te stellen.
Wat kun je doen als je wordt gegaslight?
Als je denkt dat je te maken hebt met gaslighting, is het belangrijk om je eigen realiteit serieus te nemen. Schrijf dingen op om je eigen waarnemingen vast te leggen. Praat met mensen die je vertrouwt en zoek bevestiging bij degenen die objectief naar de situatie kunnen kijken. In ernstige gevallen kan het helpen om professionele hulp in te schakelen, zoals een psycholoog of counselor. Het belangrijkste is dat je leert om weer op jezelf te vertrouwen.
Gaslighten herkennen en ertegen beschermen
Het herkennen van gaslighten is de eerste stap in het terugwinnen van je eigen kracht. Zodra je weet wat er aan de hand is, kun je stappen zetten om je grenzen te bewaken en jezelf te beschermen. In een gezonde relatie of situatie is er ruimte voor jouw gevoel en verhaal. Laat je dus niet gek maken en blijf dicht bij jezelf. Je realiteit is waardevol.
